Τα φάρμακα των αρχαίων Ελλήνων αποκάλυψαν Αμερικανοί αρχαιολόγοι. Αναλύοντας αρχαία παρασκευάσματα, ερευνητική ομάδα στην Ουάσιγκτον εντόπισε ίχνη από καρότο, ραπανάκι, σέλινο, άγριο κρεμμύδι, βελανίδια, λάχανο, ήμερο τριφύλλι, αχίλλεια και ιβίσκο. Θεωρούν ότι πρόκειται για υπολείμματα θεραπευτικών ουσιών, καθώς οι αρχαίοι χρησιμοποιούσαν φυτά για να αντιμετωπίσουν παθήσεις και τραύματα.

Ας δούμε τα σημαντικότερα βότανα που βοήθησαν τους αρχαίους Έλληνες να επιβιώσουν.

Αβρουνιές : Ανήκουν στα βότανα του Κένταυρου Χείρωνα, που ο Διοσκορίδης ονομάζει αγριόκλημα και συνιστά τους καρπούς του για τις φακίδες και τους λεκέδες του δέρματος. Στη σημερινή ομοιοπαθητική, από τη ρίζα της αβρουνιάς, εξάγεται μια ουσία που γιατρεύει τα εγκαύματα του ήλιου.

Αγιάννης : Είναι ψηλό φυτό με δυνατή μυρωδιά, πού φυτρώνει στα βουνά. Στα νεώτερα χρόνια το μεταχειρίζονταν για να κάνουν μοσχάτο το κρασί. Το επιστημονικό όνομα του είδους (Salvia sclarea) προέρχεται από το λατινικό clarus, πού σημαίνει καθαρό, πράγμα πού δείχνει ότι το χρησιμοποιούσαν για τα μάτια. Όταν βάλουμε ένα σπόρο του φυτού κάτω από το βλέφαρο δημιουργείται μια κολλώδης ουσία πού βοηθά αποτελεσματικά στην αποβολή κάθε ξένου σώματος από το μάτι.

Αγκαθιά ή Παπαδίτσα : Ήταν γνωστή στην αρχαιότητα με το όνομα "ηρύγγιον”. Πιθανόν το όνομα να προέρχεται από την ερυγή (ρέψιμο), αφού ο Διοσκορίδης και ο Θεόφραστος συνιστούσαν τη ρίζα του για τα φουσκώματα του στομαχιού.

Αγριοκαπαριά : Οι τοξικές ιδιότητες της αγριοκαππαριάς ή ψόφου ήταν γνωστές στους αρχαίους πού τη χρησιμοποιούσαν σαν δόλωμα για τα ζώα. Τα φύλλα, όπως αναφέρει ο Διοσκορίδης, τα έκαναν μικρά ψωμάκια και τα έδιναν στ' αδέσποτα σκυλιά, στις αλεπούδες και στους λύκους. Όταν τα έτρωγαν τα ζώα πάθαιναν παράλυση στα πόδια τους.

Αμάρανθος : Χρησιμοποιούνταν για φάρμακο των ματιών και των αυτιών, ενώ τα φύλλα του μέσα σε κρασί τα έπαιρναν για την ταινία του εντέρου.

Αμυγδαλιά : Στην αρχαιότητα το δέντρο ήταν γνωστό με τα ονόματα αμυγδαλέα, αμυγδάλη, αμύγδαλος ο δέκαρπος κ.α. Θεωρείται σύμβολο της ξαναγεννημένης φύσης μετά τον πρόσκαιρο χειμερινό θάνατο. Στην Ελλάδα καλλιεργείται από την αρχαιότητα, αφού από τότε ήταν γνωστές οι φαρμακευτικές ιδιότητές της. Ο Έλληνας γιατρός του 1ου μ. Χ. αιώνα Διοσκορίδης αναφέρει πως το αμυγδαλέλαιο το χρησιμοποιούσαν οι αρχαίοι ως φάρμακο καθώς και για την παραγωγή μύρου. Ο Θεόφραστος κάνει λόγο για τη χρήση της ρητίνης του δέντρου στη φαρμακευτική. Ο Ιπποκράτης αναφέρει το αμύγδαλο ως πολύτιμο βοηθό της ιατρικής, ενώ ο Αριστοτέλης εξαίρει τους χυμούς των ανθών του ως τροφή των μελισσών.

Αντράκλα : Ο Διοσκορίδης συνιστά την "ανδράχνη”, όπως την ονομάζει, για τον πονοκέφαλο, το έλκος του στομαχιού, τα νοσήματα της κύστης και της σπλήνας, για την καούρα του στομαχιού και για τα μάτια. Στην λαϊκή ιατρική, η αντράκλα θεωρείται ακόμα και σήμερα σαν διουρητική και χρήσιμη στις χολολιθιάσεις.

Ανωνίδα : Ήταν φάρμακο για τα δόντια. Βρασμένη με ξύδι χρησιμοποιούνταν σαν καταπραϋντικό του πονόδοντου, σύμφωνα με τον Διοσκορίδη.

Απήγανος : Ήταν φημισμένος σαν αντίδοτο στα δαγκώματα των φιδιών και άλλων δηλητηριάσεων, αλλά και σαν αποτελεσματικό φάρμακο για τη δύσπνοια σύμφωνα με το Διοσκορίδη.

Αριστολοχία : Η λέξη αριστολοχία σημαίνει "άριστη γέννα” και αναφέρεται στη παραδοσιακή χρήση του νωπού χυμού του φυτού για την πρόκληση τοκετού και την αποτροπή μολύνσεων μετά τη γέννα. Ο Θεόφραστος αναφέρει ότι το φυτό χρησιμοποιούνταν για να θεραπεύει ανωμαλίες της μήτρας, δείγματα ερπετών και έλκη στο κεφάλι.

Αχίλλειον : Το όνομα της οφείλεται στον Αχιλλέα, που όταν τραυματίστηκε από το δηλητηριασμένο δόρυ του Πάρι στον πόλεμο της Τροίας, η θεά Αφροδίτη τον συμβούλεψε να δέσει την πληγή του μ' αυτό το φυτό για ν' ανακουφιστεί. Και πραγματικά, η αχιλλεία είναι αποτελεσματικό φάρμακο για τις πληγές που έγιναν από ατσάλι. Γι αυτό, αργότερα, ο Διοσκουρίδης τη χρησιμοποιούσε για αιμοστατικό. Στην Ελλάδα υπάρχουν 24 αυτοφυή είδη με το όνομα αχιλλεία, που είναι κοινώς γνωστά ως χιλιόφυλλα ή αγριαψυθιές.

Αψίνθιον ή αψιθιά : Ένα από τα γνωστότερα και τα πιο πικρά φαρμακευτικά φυτά, αλλά και από τα πιο αρωματικά από την εποχή του πατέρα της Ιατρικής Ιπποκράτη. Οι Αρχαίοι Έλληνες την ονόμαζαν "Αρτεμισία”, την είχαν αφιερώσει στην θεά ?ρτεμη και, όπως φαίνεται, τη χρησιμοποιούσαν οι παρθένες της εποχής εκείνης για εμμηναγωγό, ενώ μουσκεμένη σε λευκό κρασί για την αντιμετώπιση του τετάνου.