Αρχική » Χρήσιμα και απαραίτητα » Σπόροι - σπορόφυτα

Αποθήκευση σπόρων: βασικές αρχές

Αποθήκευση σπόρων: βασικές αρχές

Οι οδηγίες που ακολουθούν αποτελούν μια γενική εισαγωγή στην αποθήκευση σπόρων. Θα σας βοηθήσουν να αναπτύξετε καλής ποιότητας, αγνό σπόρο που θα αναπτύσεται πιστά ως προς τον τύπο του για συνεχόμενες χρονιές. Η αποθήκευση σπόρων είναι εύκολη. Οι άνθρωποι το κάνουν αυτό εδώ και χιλιάδες χρόνια και με τη διαδικασία αυτή αναπαράχθησαν όλα τα θαυμάσια λαχανικά που καταναλώνουμε σήμερα. Μόνο τον τελευταίο αιώνα ανέλαβαν τη διαδικασία αυτή οι επαγγελματίες. Με ελάχιστη φροντίδα εσείς και όλοι οι γείτονες σας θα παράγετε σπόρους καλύτερους από οποιουσδήποτε θα βρίσκατε στο εμπόριο: ιδανικούς για τις ιδιαίτερες συνθήκες που αντιμετωπίζετε, με καλύτερη εκβλάστηση και έτσι θα αναπτύξετε δυνατότερα και υγιέστερα φυτά.

Εάν οι οδηγίες αυτές σας ενθαρρύνουν να διευρύνετε περαιτέρω τις ικανότητες σας σχετικά με την αποθήκευση σπόρων, αναζητήστε τα βιβλία που θα βρείτε στον κατάλογο στο τέλος, τα οποία καλύπτουν το σύνολο των ειδών που δεν αναφέρονται εδώ και δίνουν πληρέστερες οδηγίες για οτιδήποτε.

Κουκιά
Τα κουκιά διασταυρώνονται με άλλες ποικιλίες που αναπτύσσονται τριγύρω. Εάν θέλετε να διατηρήσετε την ποικιλία σας καθαρή, θα πρέπει να την απομονώσετε με κάποιο τρόπο. Θεωρητικά πρέπει να διατηρήσετε μια απόσταση γύρω στα 800 μέτρα μεταξύ των ποικιλιών. Στην πράξη, σε μια κατοικημένη περιοχή οι φράχτες, τα δέντρα και τα σπίτια μειώνουν τις πτήσεις των εντόμων. Αυτό σημαίνει ότι θα έχετε λιγότερες σταυρωτές επικονιάσεις ακόμα και αν οι ποικιλίες βρίσκονται σε ακτίνα μικρότερη των 800 μέτρων εφόσον κανένας κοντινός γείτονας δεν καλλιεργεί διαφορετικές ποικιλίες φασολιού.

Σε μια ανοιχτή εγκατάσταση όπως ένα αγροτεμάχιο, μπορείτε να απομονώσετε τα φυτά με φυσικό τρόπο. Η περισσότερη γύρη από τα κουκιά μεταφέρεται από τα έντομα που εργάζονται στα λουλούδια, αλλά όλα τα φυτά αυτεπικονιάζονται οπότε εάν απομακρύνετε τα έντομα την εποχή της ανθοφορίας, για παράδειγμα καλύπτοντας τα φυτά, η σοδειά σας θα παραμείνει καθαρή.

Η απλούστερη μέθοδος εάν καλλιεργείτε μεγάλη ποσότητα κουκιών και δεν σας απασχολεί η καθαρότητα στο 100% (όταν για παράδειγμα, τα καλλιεργείτε για προσωπική χρήση), είναι η σήμανση και αποθήκευση σπόρων από διάφορα φυτά στη μέση ενός τμήματος κουκιών. Τα έντομα είναι σχετικά απίθανο να έρθουν από ένα άλλο τμήμα στο κέντρο του δικού σας. Συνήθως εργάζονται περιμετρικά, στα εξωτερικά λουλούδια πρωτίστως. Μέχρι τη ώρα που θα φτάσουν στο κέντρο του δικού σας αγροτεμαχίου με τους σπόρους της σοδειάς σας η ποσότητα «ξένης» γύρης που θα έχει απομείνει θα είναι πολύ μικρή. Πάντα να φυλάτε σπόρους από δυνατά, υγιή φυτά και να ξεσκαρτάρετε όποια δεν είναι τυπικά της ποικιλίας, κατά προτίμηση πριν την ανθοφορία.

Αφήστε τους σπόρους να ωριμάσουν και να στεγνώσουν επάνω στο θάμνο. Οι λοβοί τους θα πρέπει να αποκτήσουν σκούρο καφέ χρώμα, να ξεραθούν και να ρυτιδιάσουν. Τότε τους συλλέγετε και τους αποφλοιώνετε. Ελέγξτε την ξηρότητα δαγκώνοντας τους. Εάν τα δόντια σας αφήνουν βαθούλωμα, πρέπει να τους αφήσετε να ξεραθούν περισσότερο σε κάποιο ζεστό μέρος (όχι καυτό) με καλό αερισμό. Οι σπόροι των κουκιών διατηρούνται μερικά χρόνια, οπότε δε χρειάζεται να καλλιεργείτε φυτά κάθε χρόνο.

Φασολάκια στρογγυλά, φασολάκια πλατιά
Είναι σημαντικό να καλλιεργήσετε μερικά φυτά ειδικά για τους σπόρους, αντί απλά να συλλέγετε τους σπόρους που έχουν απομείνει στο τέλος της εποχής. Τα φυτά πρέπει να είναι δυνατά και τυπικά υποδείγματα του είδους τους. Οποια δεν έχουν και τόσο υγιή εμφάνιση ή δεν αποτελούν υπόδειγμα για την ποικιλία τους δεν πρέπει να χρησιμοποιούνται για σπορο-καλλιέργεια.

Τα στρογγυλά φασολάκια αυτεπικονιάζονται κυρίως πριν ανοίξουν τα άνθη τους. Παρ’όλα αυτά, μπορεί επίσης να διασταυρωθούν μέσω εντόμων με παραπλήσιες ποικιλίες. Το εύρος ποικίλει ανάλογα με την περιοχή. Εάν απλά συλλέγετε σπόρους για προσωπική χρήση, καλλιεργείστε τη σοδειά σας με στρογγυλά φασολάκια τουλάχιστον 2 μέτρα μακριά από τις άλλες ποικιλίες (ακόμα και 4 μέτρα αν είναι δυνατό) και είναι μάλλον απίθανο να έχετε προβλήματα διασταύρωσης (ΣτΜ: αναφέρεται σε περιοχές της Βρετανίας).

Τα άνθη από τα πλατιά φασολάκια πρέπει να «μεταφερθούν» από τον αέρα ή τα έντομα προτού βγουν τα φασόλια και είναι πολύ πιο πιθανό να διασταυρωθούν με παραπλήσιες ποικιλίες σε σύγκριση με τα στρογγυλά φασολάκια. Το ιδεώδες ώστε να εξασφαλίσετε ότι δεν θα προκύψει διασταύρωση, θα ήταν η σοδειά να απέχει τουλάχιστον 800 μέτρα από τις άλλες ποικιλίες. Εχετε πάντως υπόψιν ότι τα κτίρια, τα δέντρα και άλλα εμπόδια θα περιορίσουν το πέταγμα των εντόμων, οπότε εάν καλλιεργείτε σε αστική περιοχή ή σε πόλη το πιθανότερο είναι ότι θα αντιμετωπίσετε σχετικά λιγότερα προβλήματα σταυρωτής επικονίασης, εκτός εάν οι άμεσοι γείτονές σας καλλιεργούν και αυτοί πλατιά φασολάκια. Εάν αυτό συμβαίνει – ή εάν έχετε αγροτεμάχιο σε ανοιχτό χώρο- η μόνη λύση θα ήταν να προσπαθήσετε να πείσετε τους γείτονες να καλλιεργήσουν τον ίδιο τύπο με εσάς.

Για να συλλέξετε τους σπόρους, αφήστε τους λοβούς να ωριμάσουν εντελώς επάνω στο φυτό μέχρι να αρχίσουν να κιτρινίζουν και να είναι στεγνοί. Σε υγρά κλίματα, συλλέξτε τον κάθε λοβό ξεχωριστά μόλις φτάσει σε αυτό το στάδιο. Κατόπιν απλώστε τους σε μέρος ξηρό με καλό αερισμό μέχρι να στεγνώσουν εντελώς και γίνουν εύθρυπτοι. Μόλις στεγνώσουν καλά, αποφλοιώστε τα φασολάκια και συνεχίστε το στέγνωμα των σπόρων. Πρέπει να είναι τόσο ξερά ώστε να σπάνε με το δάγκωμα (όχι απλά να μένει σημάδι). Αποθηκεύστε τα σε αεροστεγές δοχείο. Αν έχουν αποξηρανθεί καλά και φυλάσσονται σε δροσερό και στεγνό σημείο, τα φασολάκια διατηρούνται για περίπου 3 χρόνια.

Εάν αντιμετωπίζετε προβλήματα με σκαθάρια που τρώνε τους σπόρους σας, βάλτε το σφραγισμένο δοχείο στον καταψύκτη για μια εβδομάδα, αμέσως μετά την αποξήρανση. Αυτό θα εξολοθρεύσει τα αυγά του εντόμου πριν εκκολαφθούν. Οταν τα βγάλετε, αφήστε το δοχείο να έρθει στη θερμοκρασία του χώρου πριν το ανοίξετε, διαφορετικά τα φασολάκια θα τραβήξουν την υγρασία του αέρα.

Μπιζέλια
Τα μπιζέλια σχεδόν πάντα αυτεπικονιάζονται, πολύ σπάνια θα διασταυρωθούν με άλλα φυτά. Καθορίστε από την αρχή μια σειρά αποκλειστικά για καλλιέργεια σπόρων και φροντίστε να σπείρετε στην κατάλληλη περίοδο ώστε να αποφύγετε τους σκώρους που πλήττουν τα μπιζέλια. Προκειμένου να αποφύγετε τη φυσική ανάμειξη των σπόρων διαχωρίστε τις ποικιλίες σας τοποθετώντας ανάμεσα στις σειρές μια σειρά από διαφορετικό είδος. Να ελέγχετε περιοδικά τις σειρές καθώς τα μπιζέλια αναπτύσσονται και να απομακρύνετε όσα φυτά είναι αδύναμα ή ασύμφωνα με τον τύπο τους.

Αφήστε τα μπιζέλια να ωριμάσουν μέχρι ο λοβός να γίνει καφέ και οι σπόροι να αρχίσουν να κροταλίζουν. Εάν οι καιρικές συνθήκες είναι πολύ κακές μαζέψτε ολόκληρα τα φυτά και τοποθετείστε τα σε εσωτερικό χώρο (για παράδειγμα κρεμάστε τα ανάποδα σε ένα υπόστεγο) μόλις οι λοβοί αρχίσουν να μαραίνονται, να ωριμάζουν και να ξεραίνονται περαιτέρω. Οταν οι λοβοί στεγνώσουν τελείως, τους ανοίγετε ώστε να αποκαλυφθούν τα μπιζέλια. Στεγνώστε εντελώς τα μπιζέλια σε θερμό (αλλά όχι καυτό) σημείο, τοποθετείστε ετικέτα με την ποικιλία και την ημερομηνία και αποθηκεύστε.

Μελιτζάνες
Τα άνθη μελιτζάνας κυρίως αυτεπικονιάζονται, αλλά μπορεί και να διασταυρωθούν από τα έντομα. Εάν λοιπόν θέλετε να αποθηκεύσετε σπόρους, πρέπει να καλλιεργείτε αποκλειστικά μια ποικιλία. Εχετε σαν στόχο 6 με 8 φυτεύσεις το χρόνο ώστε να διατηρήσετε μια ποικιλία μακροπρόθεσμα. Για 100% απομόνωση χρειάζεστε 15 μέτρα απόσταση ανάμεσα στα φυτά για σποροκαλλιέργεια και τις υπόλοιπες μελιτζάνες. Εάν καλλιεργείτε σε θερμοκήπιο, μπορεί να απαιτείται λίγο μικρότερη απόσταση.

Για να πάρετε ώριμους σπόρους αφήνετε τον καρπό να ωριμάσει περισσότερο απ’όσο απαιτείται για να φαγωθεί. Οι μπορντώ/μαύρες ποικιλίες θα πρέπει να πάρουν χρώμα λασπωμένο μωβ/καφέ, ενώ οι πράσινες/άσπρες θα πρέπει να κιτρινίσουν. Σημειώνετε 1 με 2 πρώιμους καλούς καρπούς σε κάθε φυτό τους οποίους θα αφήσετε για να πάρετε τους σπόρους και μετά συλλέξτε για κατανάλωση αυτούς που θα ωριμάσουν αργότερα.

Για να αφαιρέσετε τους σπόρους, τεμαχίζετε τον καρπό στα 4 κατά μήκος αποφεύγοντας τον πυρήνα και διαχωρίζετε τα κομμάτια. Οι σκληροί καφέ σπόροι θα πρέπει να φαίνονται. Τοποθετείστε τα κομμένα τέταρτα σε δοχείο με χλιαρό νερό και τρίψτε με τα δάχτυλα τους σπόρους ώστε να ξεκολλήσουν. Μπορεί να χρειαστεί να σκίσετε κι άλλο τα κομμάτια ώστε να βγούν όλοι οι σπόροι. Προσθέστε κι άλλο νερό, ανακατέψτε καλά και περιμένετε λίγα λεπτά. Οι καλοί σπόροι θα καθίσουν στον πάτο, αφήνοντας τα υπολείματα και τους κακής ποιότητας σπόρους να επιπλέουν. Απομακρύνετε τα υπολείματα από την επιφάνεια χρησιμοποιώντας ένα κόσκινο, συμπληρώστε κι άλλο νερό και επαναλάβετε τη διαδικασία άλλες δύο φορές.

Στο τέλος θα έχετε μόνο νερό και καλής ποιότητας σπόρους. Αδειάστε σε καθαρό κόσκινο, ανακατεύοντας ώστε να αφαιρέσετε όσο περισσότερο νερό μπορείτε και στη συνέχεια απλώστε τα καλά σε ένα πιάτο. Αφήστε να στεγνώσουν σε θερμό αλλά όχι καυτό σημείο, ανακατεύοντας σποραδικά ώστε να στεγνώσουν ομοιόμορφα και να μην κολλήσουν μεταξύ τους. Οι σπόροι μελιτζάνας θα διατηρηθούν έως και 7 χρόνια εάν στεγνώσουν καλά και φυλάσσονται σε δροσερό και σκοτεινό σημείο.

Γλυκιές πιπεριές και τσίλι
Οι γλυκιές πιπεριές και το τσίλι ανήκουν στο ίδιο είδος με ονομασία Capsicum μονοετές (κάποια σπανιότερα είδη τσίλι προέρχονται από άλλο είδος capsicum).

Τα άνθη της πιπεριάς αυτεπικονιάζονται και παράγουν καρπούς χωρίς τη βοήθεια των εντόμων. Ωστόσο, οι κόκκινες πιπεριές είναι πολύ εύκολο να διασταυρωθούν με το τσίλι και το κάνουν ευχαρίστως. Χρειάζεται να απομονώσετε τα φυτά σας, κρατώντας περίπου 50 μέτρα απόσταση από όποιες άλλες πιπεριές και τσίλι καλλιεργούνται τριγύρω. Ακόμα και αν καλλιεργείτε μόνο μία ποικιλία, πρέπει να προσέξετε μήπως καλλιεργούνται άλλες ποικιλίες σε γειτονικούς κήπους ή αγροτεμάχια.

Εάν θέλετε να καλλιεργήσετε και άλλες ποικιλίες ή εάν οι γείτονές σας καλλιεργούν πιπεριές, μπορείτε να φτιάξετε ένα κλωβό απομόνωσης ώστε να καλύψετε 3 ή 4 φυτά. Είναι εύκολο και κοστίζει ελάχιστα, ειδικά εάν διαθέτετε υλικό από παλιές κουρτίνες, Μπορείτε να τοποθετήσετε ένα κλωβό επάνω από φυτά που καλλιεργείτε σε γλάστρες, σάκους καλλιέργειας ή στο έδαφος.

Για να αποθηκεύσετε το σπόρο, διαλέξτε πιπεριές από τα απομονωμένα φυτά οι οποίες έχουν ωριμάσει τελείως και έχουν το τελικό τους χρώμα (συνήθως κίτρινο ή κόκκινο). Ανοίγετε τις πιπεριές κοβοντάς τις με προσοχή, απομακρύνετε απαλά τους σπόρους από το «κοτσάνι» και τους τοποθετείτε σε ένα πιάτο. Να φοράτε πάντα λαστιχένια γάντια όταν βγάζετε τους σπόρους τσίλι, επειδή το λάδι τους κολλάει στα χέρια και ξεπλένεται δύσκολα. Στεγνώστε τους σπόρους σε ζεστό αλλά όχι καυτό σημείο μέχρι να φτάσουν στο σημείο να σπάνε αντί να λυγίζουν.

Κατασκευή κλωβού απομόνωσης
Για να κατασκευάσετε ένα κλωβό απομόνωσης ιδανικό για πιπεριές και μελιτζάνες, χρειάζεστε μια φτηνή σίτα εντόμων από νάυλον με μήκος πενταπλάσιο του πλάτους της, 4 καλάμια ή λεπτούς πασσάλους, λίγο κορδόνι και σύρμα για κήπους. Ενα κομμάτι σίτας 1 μέτρο επί 5 μέτρα αρκεί για ένα κλωβό που θα καλύψει 3 με 4 φυτά.

Με ένα τετράγωνο κομμάτι σίτας 1 x 1 μέτρα φτιάχνετε την κορυφή του κλωβού. Μετά διπλώνετε το υπόλοιπο περιμετρικά και ράβετε τις άκρες του. Ετσι κατασκευάζετε τις πλευρές του κλωβού. Ράβοντας την κορυφή στο επάνω μέρος, προκύπτει ένας κύβος από σίτα χωρίς πυθμένα.

Για να τοποθετήσετε τον κλωβό επάνω στα φυτά, καρφώνετε τα τέσσερα καλάμια στο έδαφος σχηματίζοντας ένα τετράγωνο λίγο μικρότερο σε διαστάσεις από την κορυφή του καλύματος που ράψατε, ώστε να εξέχουν ελάχιστα από το ύψος του κλωβου. Κατόπιν τυλίξτε ένα κομμάτι σύρμα σφιχτά στην κορυφή κάθε καλαμιού και μετά τυλίξτε κορδόνι γύρω από τις κορυφές των καλαμιών, φτιάχνοντας με το κορδόνι ένα τετράγωνο το οποίο στηρίζεται πάνω στα σύρματα ώστε να μη γλυστράει προς τα κάτω. Τοποθετείστε ένα δεύτερο κομμάτι κορδόνι περιμετρικά στα καλάμια σε χαμηλότερο σημείο ώστε να εμποδίζει τη σίτα να πέφτει πάνω στα φυτά όταν φυσάει. Τοποθετείστε τον κλωβό επάνω από τα φυτά και στερεώστε τον με χώμα ή πέτρες.

Ντομάτες
Οι περισσότερες σύγχρονες ποικιλίες ντομάτας αυτεπικονιάζονται και δεν διασταυρώνονται. Οι ανθήρες των λουλουδιών (όπου παράγεται η γύρη) ενώνονται σχηματίζοντας ένα σφιχτό κώνο στον οποίο δε μπορούν να εισχωρήσουν τα έντομα. Συνήθως το στίγμα του ύπερου (η επιφάνεια που δέχεται τη γύρη) είναι πολύ κοντό και βρίσκεται τοποθετημένο βαθιά μέσα στον κώνο που σχηματίζουν οι ανθήρες. Κανένα έντομο δε μπορεί να μπεί και η μόνη γύρη που θα γονιμοποιήσει το φυτό προέρχεται από τους περιβάλλοντες ανθήρες.

Σε μερικές ποικιλίες ωστόσο το στίγμα είναι μακρύτερο και εξέχει από τον κώνο που σχηματίζουν οι ανθήρες. Σε αυτή την περίπτωση τα έντομα έχουν πρόσβαση και υπάρχει η πιθανότητα σταυρωτής επικονίασης. Οι ποικιλίες με μακρύτερο στίγμα περιλαμβάνουν τις ντοματιές με φύλλα πατάτας και τις ντομάτες-σταφίδα. Για να αποφύγετε τη διασταύρωση να καλλιεργείτε μόνο μια ποικιλία ντομάτας με εξέχον στίγμα. Τα διπλά άνθη τα οποία σχηματίζονται πρώτα από πολλές ντομάτες-μπριζόλα (ΣτΜ: είδος μεγάλης ντομάτας) επίσης διαθέτουν στίγμα που εξέχει, αλλά τα μονά άνθη που βγαίνουν αργότερα θα είναι φυσιολογικά.

Για να μαζέψετε το σπόρο, αφήστε τις ντομάτες να ωριμάσουν τελείως. Τότε μαζέψτε λίγες από κάθε ποικιλία που θέλετε να αποθηκεύσετε. Κόψτε τις στα δύο ακριβώς στη μέση του καρπού και ζουλήξτε ώστε ο χυμός και οι σπόροι να πέσουν σε ένα δοχείο. Αφήστε το μείγμα να ζυμωθεί για μερικές μέρες. Ετσι θα αφαιρεθεί η ζελοειδής επίστρωση από τους σπόρους και επίσης θα εξολοθρευθούν τυχόν ασθένειες που μεταφέρονται με τους σπόρους. Για να γίνει αυτό, τοποθετείστε το δοχείο με τους σπόρους και το χυμό σε ένα αρκετά ζεστό σημείο για τρεις ημέρες, ανακατεύοντας το μείγμα δύο φορές την ημέρα. Θα πρέπει να δημιουργηθεί μια επίστρωση μούχλας και θα αρχίσει να μυρίζει πραγματικά άσχημα!

Μετά από τρεις ημέρες, προσθέστε άφθονο νερό στο δοχείο και ανακατέψτε καλά. Οι καλοί σπόροι θα καθίσουν στον πάτο του δοχείου. Με προσεκτικές κινήσεις χύστε τη μούχλα και τους σπόρους που επιπλέουν, έξω από το δοχείο. Κατόπιν αδειάστε τους καλούς σπόρους σε ένα κόσκινο και ξεπλύνετε τους καλά με τρεχούμενο νερό. Τινάξτε όσο περισσότερο νερό γίνεται και αδειάστε τους σε ένα πιάτο από πορσελάνη ή γυαλί (σε οποιοδήποτε άλλο υλικό οι σπόροι θα κολλήσουν). Στεγνώστε τους σε θερμό αλλά όχι καυτό σημείο, μακρυά από το φως του ήλιου. Μόλις στεγνώσουν τελείως, τρίψτε τους για να τους απομακρύνετε από το πιάτο και φυλάξτε τους σε δροσερό και ξηρό σημείο, όπου θα διατηρηθούν καλά για τουλάχιστον 4 χρόνια.

Παντζάρια, σέσκουλα και φύλλα τεύτλων
Τα παντζάρια, τα φύλλα τεύτλων, το σπανάκι, τα σέσκουλα και τα ζαχαρότευτλα ανήκουν στήν ίδια οικογένεια και διασταυρώνονται εύκολα. Είναι διετή φυτά και ανθοφορούν τον δεύτερο χρόνο. Τα σέσκουλα και τα φύλλα τεύτλων είναι ανθεκτικά στο κρύο και αναπτύσσονται καλά στη Βρετανία (ΣτΜ: ισχύει και για την Ελλάδα). Διαλέξτε τουλάχιστον 6 με 8 φυτά για σπορο-καλλιέργεια τα οποία θα δώσουν το σπόρο που καλύπτει τις ανάγκες σας (ανάλογα με την προτίμηση για βλαστό ή φύλλωμα, λεία ή τσαλακωμένα φύλλα κτλ). Τα παντζάρια επίσης μπορούν να ξεχειμωνιάσουν στην ύπαιθρο (αντέχουν στο κρύο) ή μπορείτε να κάνετε συγκομιδή το φθινόπωρο με διαλογή στα καλύτερα φυτά τα οποία μπορούν να φυλαχθούν για επαναφύτευση την άνοιξη.

Ολοι οι τύποι τεύτλων μπορούν να διασταυρωθούν μεταξύ τους και εφ’όσον τα άνθη γονιμοποιούνται μέσω του αέρα, η διασταύρωση μπορεί να συμβεί με οποιοδήποτε άλλο φυτό τεύτλων ανθοφορεί σε ακτίνα 3 χιλιομέτρων. Το πόσο ιδιότροποι θα είστε με τη διασταύρωση εξαρτάται από το τί προσπαθείτε να επιτύχετε. Εάν απλά θέλετε ένα αρκετά διαφοροποιημένο πληθυσμό τευτλοειδών, ο βαθμός διασταύρωσης δεν είναι τόσο σημαντικός. Φυτέψτε τους σπόρους σας σε κοντινή απόσταση σε ένα τετράγωνο και πάρτε τους σπόρους από τα φυτά που βρίσκονται στο κέντρο. Θα διαπιστώσετε πως ο βαθμός «μόλυνσης» είναι ελάχιστος εφ’όσον δεν υπάρχει μεγάλος αριθμός τεύτλων σε ανθοφορία ακριβώς από δίπλα.

Εάν ο στόχος σας είναι η διατήρηση μιας ποικιλίας πιστής στο υπόδειγμα, θα χρειαστεί να την απομονώσετε, συνήθως με κάλυψη των φυτών σπορο-καλλιέργειας. Για να γίνει αυτό, θα πρέπει να φυτέψετε τουλάχιστον 6 φυτά με μικρή μεταξύ τους απόσταση σε κύκλο, τοποθετώντας στο κέντρο ένα ξύλινο πάσσαλο. Οπως παίρνει μορφή το φυτό και αφού φτάσει σε ύψος 120 εκατοστών, δέστε τα μαζί με υποστήριγμα τον πάσσαλο. Επειτα και για όσο αυξάνονται, καλύψτε τα άνθη τους είτε με γυαλιστερή χαρτοσακούλα η οποία είναι ανθεκτική στη βροχή, είτε με σάκο φτιαγμένο από ύφασμα φλις για γεωργικές εργασίες. Ανακινείτε τη σακούλα κατά διαστήματα ώστε να σιγουρευτείτε πως η γύρη κατανέμεται ομοιόμορφα στο εσωτερικό της.

Οσο οι μεγάλοι τραχείς σπόροι ωριμάζουν, έχετε το νου σας ώστε να τους συλλέξετε μόλις γίνουν καφέ και αρχίσουν να στεγνώνουν. Μπορείτε να κόψετε ολόκληρους τους μίσχους με τους σπόρους, ή να μαζέψετε τους ώριμους σπόρους τρίβοντας τους σε ένα κάδο. Βεβαιωθείτε ότι οι σπόροι έχουν στεγνώσει καλά πριν την αποθήκευση και θα διατηρηθούν για τουλάχιστον πέντε χρόνια.

Καρότα
Τα καρότα είναι διετή και ανθίζουν το δεύτερο χρόνο. Σε περιοχές με ήπιο χειμώνα, αφήνετε τα καρότα στο έδαφος με παχιά εδαφοκάλυψη. Το φύλλωμα θα πέσει το φθινόπωρο, αλλά θα ξαναβλαστήσει και θα ανθίσει την άνοιξη. Σε ψυχρότερα κλίματα, ξεθάψτε τα καρότα το φθινόπωρο και διαλέξτε τις ρίζες με το καλύτερο χρώμα και σχήμα. Αφαιρέστε τα φύλλα και αποθηκεύστε τις ρίζες σε ένα κιβώτιο με στεγνή άμμο σε ένα μέρος που δεν πιάνει παγετό, φροντίζοντας να μην ακουμπάνε μεταξύ τους. Την άνοιξη ξαναφυτέψτε τις ρίζες και θα ξαναβλαστήσουν και θα ανθίσουν.

Εάν θέλετε να διατηρήσετε αποτελεσματικά μια ποικιλία καρότων, θα πρέπει να φυλάξετε σπόρους από τουλάχιστον 40 καλές ρίζες ώστε να διατηρήσετε καλή γενετική ποικιλότητα. Αν έχετε μικρότερη γενετική δεξαμενή, θα καταλήξετε με μικρές ρίζες χαμηλής ποιότητας, σε λίγες μόλις γενιές.

Τα καρότα αναπτύσσονται σε μεγάλα φυτά στο ύψος της μέσης μας ή και ψηλότερα, αναπτύσσοντας διαδοχικά παρακλάδια με μεγάλο και επίπεδο πέτασος άνθους. Επικονιάζονται από τα έντομα και χρειάζεται να απομονωθούν από άλλες ποικιλίες καρότων σε ανθοφορία σε ακτίνα τουλάχιστον 500 μέτρων όταν πρόκειται για ανοιχτές εκτάσεις. Αυτό συνήθως δεν αποτελεί πρόβλημα, αφού λίγοι αφήνουν τα καρότα τους να σποριάσουν. Ωστόσο, θα διασταυρωθούν με άγρια καρότα και θα δώσουν άσπρα, λεπτά και άχρηστα καρότα. Οπως συμβαίνει με όλες τις καλλιέργειες που επικονιάζονται μέσω εντόμων, φράγματα όπως τα κτίρια, οι ψηλοί φράχτες και διάφορες μεγάλου ύψους καλλιέργειες μπορούν δραστικά να περιορίσουν τις πτήσεις των εντόμων, οπότε δε χρειάζετε να εξαλείψετε τα άγρια καρότα σε ακτίνα μισού χιλιομέτρου. Σε κάθε περίπτωση να παρακολουθείτε εάν υπάρξουν άσπρες ρίζες στις επόμενες γενεές και να τις απομακρύνετε.

Για να μαζέψετε τους σπόρους των καρότων θα πρέπει να παρακολουθείτε τους πέτασους των ανθέων και να τους κόψετε με κλαδευτήρι μόλις αρχίσουν να γίνονται καφέ και να στεγνώνουν. Εάν έχετε πολλά φυτά, απλά μαζέψτε τους πρώτους και τους δεύτερους πετασούς των ανθέων που θα εμφανίσει το κάθε φυτό, επειδή αυτοί δίνουν τον πιο μεγάλο και δυνατό σπόρο. Στεγνώστε τα κεφάλια των σπόρων σε εσωτερικό χώρο και μετά τρίψτε τους με τα χέρια σας ή στο κόσκινο για να τους διαχωρίσετε. Θα παρατηρήσετε ότι οι σπόροι έχουν ένα «γένι» το οποίο αφαιρείται από τους σπόρους του εμπορίου για να διευκολυνθεί η συσκευασία.

Μπορείτε να κοσκινίσετε κι άλλο τους σπόρους ώστε να απομακρύνετε περισσότερο φλοιό, αλλά δεν είναι αναγκαίο να τον καθαρίσετε εντελώς – απλά να το σπείρετε σε μεγαλύτερο πάχος ώστε να επιτρέψετε στο φλοιό να ανακατευτεί. Ο σπόρος του καρότου έχει σχετικά σύντομο χρόνο ζωής, αλλά εάν φυλαχθεί σε δροσερό και ξηρό σημείο θα είναι επαρκώς γόνιμος για 3 χρόνια.

Πηγή: permaculturegreece.gr









Δημοφιλέστερα Άρθρα



Αυτό το γνωρίζατε;

  1. Από τον OHE: Ανησυχητική η κατάσταση για τα ψάρια της Μεσογείου

    Η κατανάλωση ψαριών σε παγκόσμιο επίπεδο ξεπέρασε για πρώτη φορά τα 20 κιλά ανά άτομο ανά χρόνο, ωστόσο...

  2. Η συμφωνία με την τρόικα για τα ληξιπρόθεσμα χρέη

    Στις 100 μηνιαίες δόσεις φέρεται να κλειδώνει η μέγιστη διάρκεια αποπληρωμής των ληξιπρόθεσμων επιχειρηματικών οφειλών προς τα ασφαλιστικά...

  3. Νέοι συντελεστές ΦΠΑ στα αγροτικά εφόδια και άλλα προϊόντα

    Τα προϊόντα και τις υπηρεσίες που υπάγονται στους τρεις συντελεστές ΦΠΑ, με βάση τις αλλαγές που προβλέπει ο...

  4. Μία συνήθεια που μας γερνάει

    Επιστέφετε εξαντλημένοι από τη δουλειά και το μόνο που θέλετε είναι ένα ζεστό μπάνιο που θα σας χαλαρώσει...

Η κηπουρική ανά περιοχές

Τα λουλούδια του Πάσχα και τα έθιμα

Τα λουλούδια του Πάσχα και τα έθιμα

Τα λουλούδια του Πάσχα στην Ελληνική Ορθόδοξη Χριστιανική παράδοση. Έχουμε αναφερθεί πολλές φορές για τον συμβολικό ρόλο που έπαιξαν και παίζουν τα...

διαβάστε αναλυτικά »

Αυτό το γνωρίζατε;

Καθάρος αέρας στο σπίτι μας

Καθάρος αέρας στο σπίτι μας

Μέσα από πολυετείς μελέτες Ρώσων και Αμερικανών διαστημικών επιστημόνων, ο άνθρωπος εκπέμεπει στην ατμόσφαιρα έως και 150 πτητικές ουσίες όπως Άνθρακας, Υδρογόνο,...

διαβάστε αναλυτικά »

Φυτά

Μαργαρίτες για όμορφους κήπους

Μαργαρίτες για όμορφους κήπους

H Mαργαρίτα (Argyranthemum frutescens) είναι ένα κλασικό φυτό που δεν πρόκειται να σας απογοητεύσει ποτέ με την ανθοφορία του! Παράγει πάρα πολλά...

διαβάστε αναλυτικά »

Φυτά

Δάφνη η ευγενής: ιδιότητες

Δάφνη η ευγενής: ιδιότητες

Η Δάφνη: το αγαπημένο φυτών θέων και ανθρώπων! Εχει μια μοιρωδιά γλυκιά και ταυτόχρονα πιπεράτη, που σε κάνει να χάνεσαι μεσα στα...

διαβάστε αναλυτικά »

Φυτά

Φασκομηλιά: καλλιέργεια και ιδιότητες ( Φασκόμηλο )

Φασκομηλιά: καλλιέργεια και ιδιότητες ( Φασκόμηλο )

Φασκόμηλο - Ελελίσφακος ο φαρμακευτικός - Salvia OfficinalisΠεριγραφή: Φυτό πολυετές με πολλά κλαδιά μέχρι 50 εκ. ύψος, ξυλώδη στη βάση τους και τρυφερά...

διαβάστε αναλυτικά »

Φυτά

Σχίνος ( Σκίνος )

Σχίνος ( Σκίνος )

Σχίνος ή σκίνος (schinus),  καταπράσινος θάμνος όλο το χρόνο (αειθαλής). Είναι Μεσογειακό φυτό που το βρίσκεις σε όλη την Ελλάδα. Το συνηθισμένο...

διαβάστε αναλυτικά »

Φυτά

Συνταγές ομορφιάς με υλικά από τη κουζίνα μας

Συνταγές ομορφιάς με υλικά από τη κουζίνα μας

Η ομορφιά δεν είναι πάντα δαπανηρή ιστορία! Για να παρασκευάσετε τις παρακάτω μάσκες που σας προτείνουμε, χρειάζεστε μόνο φρέσκα φρούτα, λαχανικά και...

διαβάστε αναλυτικά »

Χειμωνιάτικος κήπος

Φρέζες: όμορφες μες στο χειμώνα

Φρέζες: όμορφες μες στο χειμώνα

Οι φρέζες είναι υπέροχες και μας αρέσουν. Οι φρέζες είναι φυτό εποχιακό και πολυετές. Είναι μικροί βολβοί, που τους φυτεύεις το φθινόπωρο...

διαβάστε αναλυτικά »
Facebook
Twitter
cron