Γνωρίζετε το ζιζάνιο της οροβάγχης; Η Δ/νση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Π.Ε. Λάρισας, ύστερα από επιτόπιο έλεγχο που πραγματοποίησε σε αγροτεμάχια φακής της ευρύτερης περιοχής της δημοτικής κοινότητας Χαλκιάδων του Δήμου Φαρσάλων, εντόπισε σημαντικές εκτάσεις με την παρουσία του  παρασιτικού ζιζανίου της οροβάγχης που προσβάλει πολλές καλλιέργειες (καπνός, τομάτα κ.α ) συμπεριλαμβανομένων και των ψυχανθών (φακή, μπιζέλι, ρεβύθι, κουκιά κ.α.).

Η οροβάγχη
Η οροβάγχη στερείται χλωροφύλλης που σημαίνει ότι για να επιζήσει χρησιμοποιεί τα θρεπτικά συστατικά που απορροφά από το φυτό ξενιστή και επηρεάζει την ανάπτυξη των φυτών, ενώ η απόδοση των καλλιεργειών μπορεί να μειωθεί  έως και 80% σε αγροτεμάχια με μεγάλη πυκνότητα του ζιζανίου.

Η οροβάγχη πολλαπλασιάζεται με σπόρους οι οποίοι έχουν πολύ μικρό μέγεθος, παρουσιάζουν λήθαργο και διατηρούν την ζωτικότητα τους για πολλά έτη (περισσότερα από 10 έτη), ενώ κάθε φυτό οροβάγχης μπορεί να παράγει περισσότερους από 100.000 σπόρους, γι’ αυτό το λόγο η καταστροφή της οροβάγχης θα πρέπει να πραγματοποιείται πριν αυτή σποροποιήσει και οι σπόροι της εξαπλωθούν.

Ο βιολογικός κύκλος τη οροβάγχης περιλαμβάνει τις εξής φάσεις: α) βλάστηση σπόρων, β) φάση παρασιτισμού: σύνδεση με την ρίζα του φυτού ξενιστή-σχηματισμός μυζητήρων μέσω των οποίων εξασφαλίζεται η σύνδεση των ηθμαγγειωδών δεσμίδων του φυτού ξενιστή και της οροβάγχης, γ) βλαστητική φάση (ανάπτυξη του υπέργειου τμήματος), δ) αναπαραγωγική φάση (άνθηση, παραγωγή σπόρων).

Καταπολέμηση
Η καταπολέμηση του ζιζανίου είναι αρκετά δύσκολη εξαιτίας:
-της παραγωγής μεγάλου αριθμού σπόρων από τα φυτά της οροβάγχης.
-της εύκολης διασποράς των σπόρων της οροβάγχης.
-της ικανότητας των σπόρων της οροβάγχης να παραμένουν ζωτικοί για μεγάλο χρονικό διάστημα στο έδαφος.
-την έλλειψη αποτελεσματικής και εκλεκτικής μεθόδου καταπολέμησης. Επίσης, αρκετές μέθοδοι έχουν μεγάλο κόστος εφαρμογής.

Προληπτικά μέτρα
H παρεμπόδιση της μεταφοράς σπόρων οροβάγχης από προσβεβλημένους αγρούς σε μη προσβεβλημένους αγρούς είναι ένα σημαντικό μέτρο αντιμετώπισής της. Οι σπόροι της οροβάγχης λόγω του μικρού τους μεγέθους μπορούν να μεταφερθούν με τον άνεμο, με το νερό, καθώς και με τα γεωργικά μηχανήματα κατεργασίας εδάφους που χρησιμοποιούν οι παραγωγοί, γι’ αυτό και ο πολύ καλός καθαρισμός των μηχανημάτων αυτών είναι απαραίτητος για τον περιορισμό της εξάπλωσης της οροβάγχης σε αγρούς μη προσβεβλημένους. Επίσης, η χρησιμοποίηση καθαρού σπόρου σποράς απαλλαγμένου από σπόρους οροβάγχης είναι ένα σημαντικό μέτρο πρόληψης.

Βοτάνισμα-Τσάπισμα
Συστήνεται στις περιπτώσεις μειωμένης προσβολής, έτσι ώστε να παρεμποδιστεί η περαιτέρω εξάπλωση της οροβάγχης, μέσω της μείωσης της παραγωγής των σπόρων.

Αμειψισπορά
Η επιλογή της κατάλληλης αμειψισποράς (τριετή ή τετραετή) μειώνει την προσβολή από την οροβάγχη, παρόλο που το κύριο χαρακτηριστικό των σπόρων της είναι η ιδιότητα του ληθάργου, με αποτέλεσμα οι σπόροι να μπορούν να επιβιώσουν για πολλά χρόνια.

Ηλιοαπολύμανση
Η ηλιοαπολύμανση (κάλυψη του εδάφους με διαφανή πλαστικά κατά την περίοδο του καλοκαιριού) είναι μια αποτελεσματική μέθοδος, όμως πρακτικά λόγω μεγάλου κόστους εφαρμογής δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε μεγάλες εκτάσεις. Επίσης, θα πρέπει να τονιστεί ότι χημική καταπολέμηση της οροβάγχης στην καλλιέργεια της φακής δεν υπάρχει.

Πηγή:www.ellinikigeorgia.gr